Rola ultrasonografu w diagnostyce medycznej

Ultrasonografia to skuteczna i nieinwazyjna metoda diagnostyczna. Dzięki zastosowaniu fali ultradźwiękowej możemy zobrazować wiele narządów i tkanek. Badanie USG charakteryzuje się dużą precyzją, pozwalając uzyskać dokładny obraz przekroju badanej struktury. Wielką zaletą tej metody diagnostycznej jest jej bezpieczeństwo zarówno dla pacjenta, jak i personelu medycznego oraz całkowita bezbolesność. Atutem USG jest również stosunkowo niska cena badania oraz powszechna dostępność aparatów USG. Dzięki tym cechom badania ultrasonograficzne, które zaczęły być stosowane w medycynie w latach 70. ubiegłego wieku, szybko stały się jedną z najważniejszych metod diagnostycznych. Obecnie są wykorzystywane w położnictwie, ginekologii, kardiologii, urologii, dermatologii, otolaryngologii, okulistyce, ortopedii, pulmonologii, a także neonatologii. 

Na czym polega badanie USG?

Badanie USG polega na generowaniu fali ultradźwiękowej, a następnie rejestracji odbitej fali powrotnej, która powstaje podczas przechodzenia przez badane struktury tkankowe. Uzyskanie obrazu ultrasonograficznego nie byłoby możliwe bez zastosowania specjalnej głowicy ultradźwiękowej, która ma bezpośredni kontakt z powierzchnią ciała pacjenta. Rozchodzenie się ultradźwięków w organizmie jest zależne od gęstości i struktury badanych tkanek. Jest ono różne w zależności od badanego obszaru. Impedancja akustyczna tkanek jest bowiem różna dla poszczególnych narządów. Fale ultradźwiękowe najlepiej rozchodzą się w tkankach miękkich, narządach miąższowych i płynach. Nieprzekraczalną barierę stanowi dla nich tkanka kostna (absorbuje fale) oraz powietrze (odbija je). 

Co można zdiagnozować podczas badania USG?

USG to badanie obrazowe, podczas którego można obserwować i dokonywać oceny kształtu oraz wielkości oglądanych narządów. Przykładając do skóry pacjenta głowicę aparatu USG, uzyskujemy obraz ultrasonograficzny. Widoczne są na nim wszelkie nieprawidłowości w strukturze badanych narządów i tkanek (np. zgrubienia i guzki). Metoda ta charakteryzuje się dużą dokładnością, gdyż pozwala wykryć nawet bardzo małe zmiany (od 0,1 mm). Badania ultrasonograficzne są wykorzystywane w diagnostyce wielu różnych chorób wewnętrznych, patologicznych zmian w budowie stawów oraz zmian w funkcjonowaniu naczyń krwionośnych. 

Jakie badania USG są najczęściej wykonywane?

• USG jamy brzusznej – pozwala przeprowadzić diagnostykę dolegliwości bólowych w jamie brzusznej, wykryć choroby wątroby, pęcherzyka żółciowego, dróg żółciowych, schorzenia trzustki (także cukrzycę), a także zbadać przyczyny zaburzeń trawienia.
• USG piersi – dzięki temu badaniu można zdiagnozować wszelkie zmiany w gruczołach piersiowych (np. guzki), wykonuje się je między innymi wtedy, gdy zostaną wykryte jakiekolwiek zmiany podczas badania mammograficznego.
• USG tarczycy – dzięki badaniu ultrasonograficznemu można zdiagnozować choroby tarczycy.
• USG układu moczowego – wykonując to badanie USG, można wykryć kamicę nerkową, kamicę pęcherza moczowego, guzy nerek i pęcherza, a także prostatę.
• USG płodu – badanie diagnostyczne wykonywane w ciąży. Można dzięki niemu ocenić stan zdrowia matki i płodu, a także wykryć jego ewentualne wady (np. rozszczep kręgosłupa czy wodogłowie).